Secesyjny Gorzów

(Gorzów był od lokacji w 1257 roku aż do roku 1945 miastem niemieckim. Jego niemiecka nazwa to Landsberg an der Warthe.)

Pojawienie się secesyjnej architektury w Gorzowie to, tak jak w innych miastach w Polsce, dopiero pierwsze lata XX wieku. Wszystkie obiekty wzniesiono tradycyjnymi technikami budowlanymi. Nie zachowały się żadne przykłady zastosowania nowych technologii, wykorzystujących możliwości konstrukcyjno-estetyczne żelaza i szkła. Główne cechy gorzowskiego Jugendstilu to asymetria w układzie bryły budynku (wille) i usytuowania elementów architektonicznych (okien, portali, loggii, balkonów, ryzalitów i wykuszy), wyraźny wertykalizm w kształtowaniu elewacji, spadziste dachy o niezwykle urozmaiconych formach oraz oczywiście dekoracja szeroko wykorzystująca cały repertuar secesyjnej ikonografii.

	Drzymały 18 Dom Maxa Bahra. Nietypowy plan budynku jest wynikiem dwuetapowej historii budowy...więcej
	Dzieci Wrzesińskich 8 Kamienica Johanna Bintinga, zbudowana w latach 1905-1908 - jedyny ocalały fragment dawnej, w dużej części secesyjnej, zabudowy Placu Parad...więcej
	Kazimierza Wielkiego 1 Willa przemysłowca Carla Bahra - dzieło znanego berlińskiego architekta Karla Eduarda Bangerta...więcej
	Krzywoustego 4a Kamienica Reinholda Baara, projekt gorzowskiego architekta Willy'ego Senckpiehla z lat 1904-1905...więcej
	Łokietka 11b Kamienica inżyniera Walthera Berra, wzniesiona w latach 1902-1904 przez gorzowskiego architekta Willy'ego Senckpiehla...więcej
	Łokietka 20a Budynek, wzniesiony w 1911 roku, stanowił własność Paula Hartstocka...więcej
	Łokietka 21 Kamienica własna gorzowskiego architekta Willy'ego Senckpiehla z lat 1902-1903... więcej
	Mickiewicza 30 Kamienica zbudowana w 1909 roku... więcej
	Mickiewicza 31 Kamienica rentiera Alberta Wiesenthala wybudowana w latach 1910-1911 przez jednego z twórców gorzowskiej secesji Paula Futterlieba...więcej
	Mieszka I 64 i 64a Kamienica własna architekta Bruno Krischkera (nr 64) i jego ojca Ottona (nr 64a). Obie powstały wg projektu Bruno Krischkera ok. 1909 roku... więcej
	Sikorskiego 107 Willa inżyniera Hansa Lehmanna, drugie z gorzowskich dzieł berlińskiego architekta Karla Eduarda Bangerta, który zaprojektował ją w 1903 roku... więcej
	Wełniany Rynek 6 Kamienica Paula Harstocka, kolejna realizacja gorzowskiego architekta Willy'ego Senckpiehla z lat 1903-1904... więcej

Literatura: L. Giesen, Architektura secesyjna w Gorzowie, Gorzów Wlkp. 2009
Secesja i historyzm w Gorzowie Wlkp., red. E. Jaworski, Gorzów Wlkp. 2009
J. Zysnarski, Encyklopedia Gorzowa, Gorzów Wlkp. 2007