Powrót do strony głównej

Secesyjny Kraków

(Przed rozbiorami Kraków leżał oczywiście w granicach Rzeczypospolitej. W wyniku III rozbioru stał się częścią Austrii. Ok. 1900 roku należał do Austro-Węgier. Mimo to stanowił ostoję polskości.)

W Krakowie nie ma tak wielu budowli secesyjnych jak w innych miastach monarchii austro-węgierskiej, której był w omawianym okresie częścią. Te, które istnieją, ujawniają wpływy secesji wiedeńskiej. Ale są też dzieła naprawdę oryginalne. Niektóre z nich może trudno byłoby zaliczyć do podstawowego nurtu secesji, m.in. projektowane przez Teodora Talowskiego, architekta o wybitnej wyobraźni, któremu niektórzy skłonni byliby nadać przydomek "polskiego Gaudiego". Secesja krakowska to także wiele reprezentujących wysoki poziom artystyczny polichromii i witraży, szczególnie w kościołach, ale również w budynkach świeckich.

Więcej fotografiiCzysta 19
więcej
Więcej fotografiiFloriańska 45
Kawiarnia "Jama Michalika", nazwana tak z powodu braku okien i od nazwiska właściciela, Jana Apolinarego Michalika. Założona w 1895 roku... więcej
Więcej fotografiiGarncarska 2
Kamienica zbudowana ok. 1910. Bryła i układ wnętrz tradycyjne. Dekoracja sztukateryjna typowo secesyjna: fryz z liści, kwiatów i owoców kasztanowca... więcej
Więcej fotografiiKarmelicka 35
Kamienica własna architekta Teodora Talowskiego, tzw. dom "Pod Pająkiem". Zbudowana w latach 1889-1890 z czerwonej cegły i kamienia... więcej
Więcej fotografiiKopernika 26
Kościół Jezuitów, bazylika mniejsza pw. Serca Jezusowego. Zbudowany w latach 1909-1921 według projektu Franciszka Mączyńskiego... więcej
Więcej fotografiiKrasińskiego 21
Kamienica "Pod Sową", z 1907 roku. Architekt: Roman Bandurski, uczeń Teodora Talowskiego... więcej
Więcej fotografiiKrasińskiego 23
Siedziba pracowni witraży Stanisława Gabriela Żeleńskiego. Powstała w latach 1906-1907 wg projektu Ludwika Wojtyczki... więcej
Więcej fotografiiKurkowa 5
Kamienica z oszczędną dekoracją w postaci liści kasztanowca nad oknami pierwszego piętra...więcej
Więcej fotografiiKurkowa, róg Rakowickiej
Kamienica z 1911 roku...więcej
Więcej fotografiiKurkowa, róg Zygmunta Augusta
więcej
Więcej fotografiipl. Mariacki 9
Dom Celestyna Czynciela, zaprojektowany w 1907 roku przez Ludwika Wojtyczkę i Rajmunda Meusa... więcej
Więcej fotografiiMikołajska 13
Gmach Drukarni Związkowej zaprojektowany przez Rajmunda Meusa w latach 1906-1907... więcej
Więcej fotografiiMiodowa 19
Ładna kamienica z dobrze zachowanym geometrycznym detalem, może jedyna na krakowskim Kazimierzu na tak dobrym poziomie artystycznym...więcej
Więcej fotografiiRadziwiłłowska 4
Budynek przy Radziwiłłowskiej 4 nie jest secesyjny, ma natomiast secesyjne wnętrza - jedyne świeckie w Krakowie autorstwa Stanisława Wyspiańskiego...więcej
Więcej fotografiiRakowicka 4
Ładna, choć dość zaniedbana kamienica z różnorodną dekoracją fasady...więcej
Więcej fotografiiReformacka 3
Kamienica zaprojektowana w 1905 roku przez Władysława Kaczmarskiego. Ciekawa faktura fasady (cegła biała i czerwona, ceramika) oraz jej zwieńczenie... więcej
Więcej fotografii Retoryka 1, 7 i 9
Kamienice nazywane kolejno: "Pod Śpiewającą Żabą", "Festina Lente" i "Pod Osłem". Projektował je wszystkie Teodor Talowski... więcej
Więcej fotografiiSmoleńsk 26
Kamienica zbudowana ok. 1910 roku. Bryła regularna, dekoracja secesyjna... więcej
Więcej fotografiiStraszewskiego 28
Dom Krakowskiego Towarzystwa Technicznego, zaprojektowany przez Sławomira Odrzywolskiego, pochodzi z lat 1905-1906. Typowo secesyjny, odznacza się asymetryczną fasadą... więcej
Więcej fotografiipl. Szczepański 1
Siedziba Teatru Starego. Budynek zaprojektowany w stylu florenckiego pałacu, przebudowany został w stylu secesyjnym w latach 1903-1906... więcej
Więcej fotografiipl. Szczepański 4
Gmach Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, zaprojektowany w duchu secesji wiedeńskiej przez Franciszka Mączyńskiego... więcej
Więcej fotografiiSzujskiego 7
Ciekawa kamienica z asymetrycznie umiejscowionym wejściem i bardzo bogatymi obramieniami otworów okiennych oraz drzwiowego...więcej
Więcej fotografiipl. Wszystkich Świętych 5
Gotycki kościół Franciszkanów pw. św. Franciszka z Asyżu. Ozdobiony został secesyjną polichromią (1895) i witrażami (1897-1905) przez Stanisława Wyspiańskiego... więcej
Więcej fotografiiZyblikiewicza 1
Gmach dawnego kasyna oficerskiego garnizonu austriackiej Twierdzy Kraków. Neorenesansowy budynek o charakterze willi włoskiej... więcej
Więcej fotografiiZyblikiewicza 11a
Kolejna kamienica zdobiona ulubionym w Krakowie motywem liści kasztanowca...więcej
cdn.


Literatura: T. Sobieska, K. Sobieska, G. Blondiau, Śladami Młodej Polski. Secesja w Krakowie i okolicach. Przewodnik, Kraków 2003;
M. Gutowski, B. Gutowski, Architektura secesyjna w Galicji, Warszawa 2001